Als je soms het gevoel hebt dat je prestaties niet het resultaat zijn van je harde werk en vaardigheid, maar eerder van toeval en geluk, en je je zorgen maakt dat iemand je ooit zal ontmaskeren als een fraudeur, dan zou je kunnen lijden aan het impostersyndroom.
Dit syndroom wordt gekenmerkt door het gevoel dat je niet verdient te zijn waar je bent en dat je succes niet te danken is aan je eigen verdiensten en kwaliteiten. Hoewel de term vaak in de context van werk en intelligentie wordt gebruikt, is het net zo relevant voor relaties en kan het ook een vorm van sociale angst zijn. Zelfs als je goed presteert in sociale situaties, kun je het gevoel hebben dat het gewoon toeval is en dat je eigenlijk niet sociaal bekwaam bent, en daarom niet echt deel uitmaakt van de groep. Dit overtuigende gevoel van sociale onhandigheid kan leiden tot een constante angst om ontmaskerd te worden en het risico om als bedrieger te worden bestempeld.
Mensen die lijden aan het impostersyndroom hebben de neiging hun gevoelens te verbergen en te lijden in stilte uit angst voor ontdekking, wat hun angst kan verergeren en zelfs tot depressie kan leiden.
Het oplichterssyndroom kent verschillende symptomen. Enkele van de tekenen zijn:
twijfelen aan jezelf;
onrealistische beoordelen van je vaardigheden en intelligentie;
het toeschrijven van je prestaties aan geluk;
kritiek op je eigen prestaties;
bang dat je niet aan de verwachtingen zult voldoen;
overcompenseren en teveel je best doen;
zelfsabotage;
gevoelens van teleurstelling wanneer je zeer veeleisende doelen niet bereikt.
Mensen die lijden aan het oplichterssyndroom zijn vaak hoogvliegers, maar hun voortdurende angst kan ten koste gaan van hun prestaties. Ze werken vaak harder dan nodig is of bereiden zich te nauwgezet voor om te voorkomen dat anderen erachter komen dat ze eigenlijk 'faken'. Hierdoor lijkt het alsof ze niet in staat zijn om hun successen te internaliseren. En hoe groter hun prestaties, hoe meer ze zichzelf als bedrieger voelen.
Competitieve druk
Het oplichterssyndroom kan worden veroorzaakt door een hoge druk om te presteren, bijvoorbeeld van ouders die voortdurend wisselen tussen hoge lofprijzingen en kritiek op jouw prestaties. Ook kan het ontstaan bij de overgang naar een nieuwe levensfase, zoals wanneer je voor het eerst aan de universiteit begint en het gevoel hebt dat je daar eigenlijk niet hoort te zijn.
Hoe herken je het "Imposter syndrome".
Veel mensen die lijden aan het oplichterssyndroom, voelen zich hier heel alleen in. Maar knoop in je oren: je bent zeker niet alleen! Psychologen geloven dat ongeveer 70% van de mensen minstens één keer in hun leven aan het bedriegerssyndroom zal lijden. Maar hoe kom je erachter of je last hebt van dit syndroom? Dat kan door jezelf de volgende vragen te stellen – en deze ook zeer eerlijk te beantwoorden:
Ben je een perfectionist die zich zorgen maakt over de kleinste fouten?
Geloof je dat je succes te danken is aan externe factoren of aan geluk?
Ben je overgevoelig voor kritiek?
Maak je jezelf zorgen over het feit dat je als fraudeur aan de kaak wordt gesteld?
Ben je onderbelicht over je capaciteiten, zelfs als je weet dat je bekwamer bent dan anderen?
Heb je op meerdere vragen ‘ja’ beantwoord? Dan kan het dus zijn dat je aan het oplichterssyndroom lijdt.
Welke persoonlijkheidstypes zijn vatbaar voor het bedriegerssyndroom?
Psychologen hebben verschillende persoonlijkheidstypes geïdentificeerd die gevoeliger zijn voor het ervaren van het bedriegersyndroom.
superhelden: deze mensen kunnen zich nooit meten met de uitdagingen die ze zichzelf stellen en drijven zichzelf tot het uiterste;
natuurlijke genieën: deze individuen hebben buitengewone natuurlijke vermogens, maar de eerste keer dat ze falen kunnen ze daarvan depressief worden;
perfectionisten: in plaats van zich te concentreren op hun prestaties, fixeren perfectionisten zich op kleine fouten of gebreken. Ze lijden vaak aan hoge niveaus van angst;
experts: altijd proberen om meer te leren over hun onderwerp, experts zijn nooit tevreden met hun kennisniveau en hebben de neiging om hun eigen capaciteiten te onderschatten;
solisten: solisten houden er niet van om deel uit te maken van een team en zullen vaak hulp weigeren, omdat ze het zien als een teken van incompetentie of zwakte.
Het bedriegerssyndroom overwinnen: Technieken om je zelfvertrouwen te vergroten.
Er zijn verschillende technieken die kunnen helpen om het oplichterssyndroom achter je te laten en je zelfvertrouwen te vergroten:
Praat erover: Het kan moeilijk zijn om over je gevoelens te praten, maar het delen van je ervaringen met anderen kan helpen om je minder geïsoleerd te voelen en kan je steun bieden bij het overwinnen van je twijfels.
Oefen dankbaarheid: Neem elke dag de tijd om stil te staan bij de dingen waar je dankbaar voor bent, zowel persoonlijk als professioneel. Dit kan helpen om je te herinneren aan je prestaties en de dingen die je hebt bereikt.
Verander je innerlijke dialoog: Vervang negatieve gedachten en overtuigingen door positieve affirmaties en gedachten die je zelfvertrouwen vergroten. Bijvoorbeeld: in plaats van "Ik ben een bedrieger" kun je zeggen "Ik heb hard gewerkt om hier te komen en ik verdien het succes dat ik heb behaald".
Herken en accepteer fouten: Niemand is perfect en het maken van fouten is een natuurlijk onderdeel van het leerproces. Leer jezelf aan om fouten te zien als kansen om te groeien en te leren, in plaats van als bewijs van je vermeende incompetentie.
Stel realistische doelen: Stel haalbare doelen voor jezelf, en niet alleen doelen die onmogelijk lijken te bereiken. Door het stellen van realistische doelen, kun je je prestaties op een positieve manier beïnvloeden en je gevoel van eigenwaarde vergroten.
Geef jezelf een schouderklopje: Vergeet niet om jezelf te feliciteren voor je prestaties, hoe klein ze ook zijn. Het vieren van je successen kan helpen om je zelfvertrouwen te vergroten en je te herinneren aan je eigen capaciteiten.
Het achterlaten van het oplichterssyndroom kan tijd kosten en vereist toewijding en inzet, maar door deze technieken te gebruiken, kun je je gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen vergroten en jezelf helpen om je beste zelf te zijn.
Besluit
Het erkennen van het imposter of bedriegerssyndroom en het besef dat je niet alleen bent, is een belangrijke stap in de richting van het overwinnen van deze gevoelens. Hoewel het een uitdagend proces kan zijn, is het belangrijk om jezelf eraan te herinneren dat positief denken kan helpen om je zelfvertrouwen te vergroten en je te ondersteunen bij het aanpakken van toekomstige uitdagingen. Probeer je te concentreren op je prestaties en de dingen die je goed doet, en wees niet te hard voor jezelf wanneer je fouten maakt. Onthoud dat niemand perfect is en dat het maken van fouten een natuurlijk onderdeel is van het leerproces. Door positief te denken en je te concentreren op je prestaties, zul je jezelf op het juiste pad zetten om het bedriegerssyndroom te overwinnen en je volledige potentieel te bereiken.
Comments